donderdag 24 maart 2011

Friese voorouders - Guus Haak

Augustinus Wilhelmus Haak is geboren op 17 april 1937 in Den Haag als zoon van Pieter Haak en Johanna Caron. In het begin van de 19e eeuw heeft hij aan zijn moederskant Friese voorouders.
Zijn vader wordt in 1945 opgepakt wegens een overval op een café op 13 februari 1945. Via Scheveningen zit hij van 7 tot 15 maart in kamp Amersfoort. In Neuengamme komt hij aan op 18 maart. Pieter komt om bij het bombardement op de Cap Arcona op 3 mei 1945 in de Lübeckerbucht bij Neustadt. Guus Haak is 8 jaar als zijn vader omkomt. Drie jaar lang wacht hij drie keer in de week op Hollands Spoor in de hoop dat zijn vader terugkomt. Zijn moeder heeft de zorg voor hem en zijn twee zussen. In 1949 trouwt ze met Jan Visbeen.

Guus begint te voetballen bij VCS. Als hij 16 jaar is speelt hij al in het 1e elftal.
In 1956 maakt hij de overstap naar ADO. Hij doet de onderhandelingen zelf. Hij is zo brutaal om 3500 gulden te vragen. ADO wil hem graag hebben en gaat in op zijn eis.

Hij is een technische verdediger. Hij is handig aan de bal. Hij kan zijn medespelers vrij voor de keeper zetten. Als hij met een vuile broek van het veld stapt, heeft hij de smoor in. Guus krijgt in zijn ADO-tijd te maken met de Oostenrijkse trainer Ernst Happel. Hij wordt geselecteerd voor allerlei vertegenwoordigende elftallen tot en met het Nederlands B-elftal. Alleen het echte Oranje wil maar niet lukken. Happel stoomt hem klaar voor het Nederlands elftal.
Als Guus 25 jaar is debuteert hij in het Nederlands elftal. Op 11 november 1962 is hij rechtsback in de wedstrijd tegen Zwitserland. Hij is de enige debutant in het team. De Zwitsers leggen het zwaartepunt van hun aanvallen op Guus Haak. Zij zien in hem de zwakke schakel. Maar dit is een misrekening. Hij laat zich niet van de wijs brengen door het veelvuldig switchen van Allemann en Vonlanthen. Nederland komt op een 1-0 voorsprong door een eigen doelpunt. Vlak voor rust scoort Zwitserland de gelijkmaker. Vonlanthen schiet de bal in de rechterhoek. Guus Haak schiet de bal van de doellijn. Helaas ziet de scheidsrechter een treffer. Uiteindelijk wordt de wedstrijd met 3-1 gewonnen. Guus Haak kan tevreden terugkijken op zijn debuut. Door zijn rustige en doortastende optreden maakt hij niet de indruk dat hij voor het eerst in Oranje staat.


Ook de volgende wedstrijden voldoet Guus aan de verwachtingen van bondscoach Elek Schwartz. Aan het eind van het seizoen 1962/1963 gaat Guus van ADO naar Feijenoord. De Rotterdamse club betaalt 175.000 gulden voor hem. Het is de duurste transfer tot dan toe in de Nederlandse voetbalgeschiedenis.


Aan het begin van het seizoen 1964/1965 krijgt het Nederlands elftal een nieuwe bondscoach. Elek Schwartz wordt vervangen door Denis Neville. Waar Guus onder Schwartz onbetwist de rechtsback is van Oranje, is hij dat niet vanzelfsprekend onder Neville. Hij begint dan ook de eerste twee interlands op de bank. In 1965 krijgt hij weer een kans. Zijn veertiende en laatste interland speelt hij op 7 april 1965 tegen Noord-Ierland (0-0). Hij speelt niet zijn beste wedstrijd.

Ondertussen speelt hij bij Feijenoord wekelijks zijn wedstrijden. In oktober 1965 scheurt hij zijn enkelbanden. Het duurt een paar maanden voor hij weer kan voetballen. Holland Sport heeft belangstelling maar trekt zich geschrokken terug als ze de vraagprijs horen: 125.000 gulden. Voor dit bedrag komt de 29-jarige speler niet weg. In juli 1966 tekent hij bij voor een jaar.

In het seizoen 1968/1969 wordt Feijenoord kampioen van Nederland. Feijenoord mag gaan voetballen in de Europa Cup I. De club trekt Ernst Happel aan als trainer. De combinatie Feijenoord-Happel blijkt een gelukkige. Feijenoord is de eerste Nederlandse club die de Europa Cup I wint.
Guus Haak heeft dit seizoen niet echt een basisplaats. Hij speelt wel enkele Europese wedstrijden door een blessure van Piet Romeijn. Tot de finale is hij de vaste rechtsback. Op 6 mei 1970 start Piet Romeijn in de basis. Guus Haak zit zich te verbijten op de bank. In de tweede helft van de verlenging mag hij eindelijk invallen.

Aan het eind van het seizoen gaat hij weg bij Feijenoord. Op 33-jarige leeftijd gaat hij naar Holland Sport dat nu maar 3000 gulden voor hem hoeft te betalen.
In de voorbereiding raakt hij zwaar geblesseerd aan de meniscus. Hij kan enkele weken niet voetballen. In november raakt hij weer geblesseerd aan zijn knie. Aan het eind van het seizoen besluit hij enigszins teleurgesteld te stoppen met betaald voetbal.

Haak gaat in 1971 voetballen bij de Rijswijkse Eerste Klasser RVC. Na dit seizoen vertrekt hij naar de Tweede Klasser NLS Bremah. De club promoveert naar de Eerste Klasse.
Na dit seizoen wordt Guus Haak trainer bij DHC. Hier blijft hij maar liefst 17 jaar. Onder zijn leiding wordt de Delftse club landskampioen bij de amateurs.
In 1990 wordt hij trainer van DSO uit Zoetermeer. Hier blijft hij tot 1997.
In 1998 gaat Haak naar SVV/SMC. Hier blijft hij maar een jaar.
Daarna wordt hij twee jaar hoofd Jeugdopleiding bij ADO Den Haag.




Statistisch overzicht


Loopbaan als speler


Seizoen Club
1956-1957 ADO
1957-1958 ADO
1958-1959 ADO
1959-1960 ADO
1960-1961 ADO
1961-1962 ADO
1962-1963 ADO
1963-1964 Feijenoord
1964-1965 Feijenoord
1965-1966 Feijenoord
1966-1967 Feijenoord
1967-1968 Feijenoord
1968-1969 Feijenoord
1969-1970 Feijenoord
1970-1971 Holland Sport


Clubs als international: ADO (5) en Feijenoord (9)


Nummer Datum Interland Uitslag Goals
1 11-11-1962 Nederland - Zwitserland 3-1 -
2 03-03-1963 Nederland - België 0-1 -
3 31-03-1963 Zwitserland - Nederland 1-1 -
4 17-04-1963 Nederland - Frankrijk 1-0 -
5 02-05-1963 Nederland - Brazilië 1-0 -
6 11-09-1963 Luxemburg - Nederland 1-1 -
7 20-10-1963 Nederland - België 1-1 -
8 30-10-1963 Nederland - Luxemburg 1-2 -
9 22-03-1964 België - Nederland 0-0 -
10 12-04-1964 Nederland - Oostenrijk 1-1 -
11 29-04-1964 Nederland - Zweden 0-1 -
12 24-05-1964 Nederland - Albanië 2-0 -
13 26-01-1965 Israël - Nederland 0-1 -
14 07-04-1965 Nederland – Noord-Ierland 3-1 -




Meer lezen:


Egmond, Michel van. 100 jaar Feyenoord. (De Buitenspelers, 2008)




Hard Gras 44. Feyenoord wint de Wereldcup. (Nieuw Amsterdam, 2005)




Verheul, Leo. Jubileumboek Feyenoord. De top & flop 100. Sterren en miskopen volgens Johan Derksen, Henk Spaan & Hugo Borst. (Allround Mediaproducties, 2007)









Een leuke bijkomstigheid is dat Guus Haak familie blijkt te zijn van mijn vrouw.
Mijn vrouw is het achterkleinkind van zijn tante Cornelia Geertruida, de oudste zus van zijn moeder.

zaterdag 12 maart 2011

Opmerkelijk: Friezen en Snekers

Sneu voor de Snekers, maar ze worden door het Amsterdamse Algemeen Handelsblad niet tot het Friese volk gerekend.
De krant meldt:
"De landskampioen bij de zondagsamateurs Sneek speelde 13 augustus 1970 een oefenwedstrijd tegen de Leeuwarder eerste divisieclub Cambuur. Vooral na rust waren de Friezen oppermachtig. De ruststand ging in met 0-1, de eindstand werd 0-5".

vrijdag 4 maart 2011

Clubnamen

Een bijzonder en niet altijd op zijn juiste waarde geschat onderdeel van de voetbaltaal is dat van de clubnamen. Er spelen niet zomaar twee keer elf spelers tegen elkaar, maar twee clubs, en die clubs hebben een naam. Spelers en supporters identificeren zich met die naam.

Er zijn verschillende soorten namen te onderscheiden. Hieronder volgt een negental categorieën, die waarschijnlijk nog verder uit te breiden of onder te verdelen zijn.

1. Plaats- of streeknaam is clubnaam.
De oprichters hebben geen enkele fantasie. En dat levert namen op als VV Akkrum, VV Anjum, VV Arum, RKVV Bakhuizen, VV Bakkeveen, VV Balk, VV Beetgum, SC Berlikum, FC Birdaard, VV Blauwhuis, VV Blija, SC Bolsward, VV Buitenpost, VV De Blesse, FC Burgum, SF Deinum, VV Delfstrahuizen, VV Dokkum, SV Donkerbroek, VV Drachten, VV Drogeham, VV Dronrijp, FC Fochteloo, SC Franeker, LVV Friesland, VV Gersloot, VV Gorredijk, VV Hardegarijp, VV Harkema-Opeinde, FC Harlingen, SV Haulerwijk, VV Heeg, SC Heerenveen, VV Heerenveen, VV Holwerd, SV Houtigehage, VV Irnsum, VV Jistrum, SC Joure, VV Jubbega, VV Kollum, SC Kootstertille, VV Langezwaag, VV Langweer, VV Lemmer, VV Makkum, VV Marrum, VV Mildam, VV Minnertsga, VV Nieuweschoot, VV Nijland, VV Noordbergum, VV Oldeboorn, VV Oldeholtpade, VV Oosterlittens, SV Oosterwolde, VV Oudega, VV Oudehaske, VV Rijperkerk, Rottevalle, VV St. Annaparochie, VV St. Jacob, SC Stiens, VV Suameer, SV Suawoude, FC Surhústerfean, VV Ternaard, SC Terschelling, VV Tijnje, SC Twijzel, VV Tzum, VV Tzummarum, SC Veenwouden, VV Warga, VV Waskemeer, FC Wolvega, VV Workum, VV Woudsend, VV Zwaagwesteinde.

Soms reikt de verbeeldingskracht iets verder. Zo komt VV Aengwirden uit Tjalleberd, SC Cambuur uit Leeuwarden, VV De Lauwers uit Warfstermolen, VV De Monnik van Schiermonnikoog en VV Oostergo uit Ee.

In Friesland is daarnaast ook nog sprake dat de club de Friese plaats- of streeknaam gebruikt: , FC BurgumVV De Sweach (Beetsterzwaag), VV De Wâlde (Oude Gaast Sleat), VV De Wâlden (Damwoude), VV Eastermar (Oostermeer), SV Hielpen (Hindeloopen), VV Oerterp (Ureterp), VV Ouwe Syl (Oudebildtzijl), VV Sleat (Sloten), FC Surhústerfean en VC Trynwâlden (Oenkerk).

Er kan natuurlijk iets voor af achter de plaatsnaam worden gevoegd: SC Boornbergum '80, VV Scharnegoutum '70 en Sportclub Makkinga.

Er zijn verschillende manieren om plaats- of streeknaam uit te breiden, waarvan die met -ia en boys het produktiefste zijn.
Eerst de -ia's: SC Amelandia, LAC Frisia 1883 (Leeuwarden), SC Leovardia (Leeuwarden) en VV Wispolia (Terwispel).
Dan de Boys: VV Broekster Boys, VV Drachtster Boys, VV Friese Boys (Kollumerzwaag), VV Harkemase Boys en VV Heerenveense Boys.
Meer fantasie heb je nodig bij Ropta Boys (Oosternijkerk; genoemd naar de molen in Metslawier) en Waterpoort Boys (Sneek).

2. 'Klassieke' namen
In het begin werden er veel klassieke namen gekozen voor clubs. Er zijn in bijna elke Friese stad wel verenigingen geweest met de naam Brinio, Olympia of Sparta. Tegenwoordig zijn er nog een paar over: Nicator (Leeuwarden), SV Olyphia (Noordwolde) en Trinitas (Boijl)
Van Olyphia wordt gezegd dat men in eerste instantie voor de naam Olympia heeft gekozen, maar dat een marktkoopman uit Noordwolde per ongeluk een spelfout maakt op zijn speldjes.

3. Clubkleuren
Wie een club opricht, moet op z'n minst op twee punten een beslissing nemen: de clubnaam en de clubkleuren. Sommigen zijn zo handig geweest om dit tot één besluit terug te brengen: de kleuren vormden meteen de naam.
Zo spelen onder andere op de Friese velden: Black Boys (Sneek), CVV Blauw Wit '34 (Leeuwarden), BlauwRood '20 (Bolsward), VV Blue Boys (Nij Beets), VV Geel Wit (Buren Ameland), VV Read Swart (De Knipe), VV Sneek Wit Zwart (Sneek)

4. Aansporing, goed voornemen
De clubnaam kan ook bestaan uit een aansporing, een goed voornemen, in ieder geval een positieve leuze. In Friesland heb je de volgende clubs: VV Foarút (Menaldum), VV Sport Vereent (Oldeberkoop)


5. Engelse namen
Vervolgens zijn er natuurlijk de Engelse namen. Er zijn in de loop van de tijd heel veel verenigingen opgericht met de naam Quick. Er zijn er in Friesland nog een paar over: Be Quick D (Dokkum), Black Boys (Sneek) en VV Blue Boys (Nij Beets)

Daarnaast zijn er enkele clubs met specifiek Friese namen: VV Read Swart (De Knipe), VV Stânfries (Appelscha), VV Wardy (Ferwert) en Wykels-Hallum (Hallum).

6. 'Vogels'
In Nederland afficheren een groot aantal voetbalverenigingen zich als 'vogels'. Ook in Friesland zijn er een aantal: SC Flamingo (Leeuwarden), Leeuwarder Zwaluwen, Oeverzwaluwen (Koudum), Stormvogels '64 (Achlum) en Wykels-Hallum (Hallum)

Verder is het dierenrijk nog vertegenwoordigd met SV Lions '66 (Leeuwarden) en ZMVV Zeerobben (Harlingen).

7. Koninklijk Huis
Een club heeft zich in haar naam verbonden met het Koninklijk Huis. Het betreft hier ONS Sneek (Oranje Nassau Sneek)

8. Acroniemen of letterwoorden
Er is binnen de acronieme clubnamen grofweg een onderverdeling te maken tussen saaie en aardige.
De saaie hebben meestal een plaatsnaam als kern: GSVV (Gerkesklooster Stroobos Voetbal Vereniging), VCR (Voetbal Club Rinsumageest), VVI (Voetbal Vereniging Idskenhuizen), VVT (Voetbal Vereniging Twijzelerheide), IJVC (IJlster Voetbal Club)

Weinig spiritueel zijn ook de acroniemen met als laatste letter de C van 'combinatie'. De gefuseerde clubs passen vrijwel altijd in één van de bovenbesproken categorieën:
ASC '75 (Augustinusga Surhuizum Combinatie),
CVO (Combinatie Vrouwenparochie Oude Lije),
EBC (Eastersé Bantega Combinatie),
HJSC (Hommerts Jutrijper Sport Combinatie),
LSC 1890 (Lycurgus Sparta Combinatie 1890),
NOK (Nijemirdum Oudemirdum Kombinatie),
QVC (Quick Valken Combinatie),
VWC (VOG Westhoek Combinatie = Voor Ons Genoegen Westhoek Combinatie),
WTOC (Westergeest Triemen Oudwoude Combinatie)

In de tweede subcategorie van acronieme clubnamen vallen vooral die op waar een aansporing of iets dergelijks de basis is van het letterwoord. Hier volgen enkele voorbeelden:
RKVV MKV '29 (Met Kracht Vooruit ‘29),
ODV (Ontspanning Door Voetbal)
Renado (Recht Naar Doel),
SDS (Sterk Door Samenspel)
SSS '68 (Sport Staalt Spieren '68),
TFS (Troch Freonskip Sterk),
SV THOR (Tot Heil Onzer Ribbenkast),
TOP '63 (Tot Ons Plezier '63),
Udiros (Us Doarp Is Ryk Oan Sport),
V en V '68 (Vlug en Vaardig ‘68),
Vidosa (Vier Dorpen Samen)
VIOD (Vooruitgang Is Ons Doel)
SVO VIVA'23 (Vrouwen in Voetbal Actief)

Verder komen er in Friesland de volgende afkortingen voor:
AVC (Algemene Voetbal Club),
AVV (Aester Voetbal Vereniging),
BCV (Bergumer Christelijke Voetbalclub),
CVVO (Christelijke Vereniging Voor Ontspanning),
VV DTD (De Trije Doarpen),
DWP (De Wite Peal),
VV FFS (Fuotbal Feriening Stobbegea),
FVC (Friesche Voetbal Club),
GAVC (Grouster Amateur Voetbal Club),
ONB (Op Nij Begoun),
ONT (Opeinde Nijega Tike),
RES (Rjucht en Sljucht),
RWF (Rood Wit Frieschepalen),
VSV '31 (Vlielandse Sport Vereniging '31)
WWS (Wirdum Wytgaard Swichum)

9. Omdat er clubs zijn die moeite hebben om een jeugdafdeling of vrouwenelftal op de been te brengen zijn er een aantal een samenwerkingsverband aangegaan:
Arum/Stormvogels '64
Broekster Wâlden
DFC (Dronrijp Foarút Combinatie)
EBC/Delfstrahuizen
OHH (Oudega/HJSC/Heeg)
SSA Oosterstreek Zandhuizen
RVLC (Renado VVI Langweer Combi)
Vidosa (Vier Dorpen Samen)
SVO VIVA'23 (Vrouwen in Voetbal Actief)
Warga/WWS
WTTC (Wispolia THOR Tijnje Combinatie)


N.B.:
Natuurlijk blijven er namen die niet binnen deze indeling passen. In Friesland is dit SV Mulier uit Witmarsum. Deze club is vernoemd naar Pim Mulier die in Witmarsum is geboren.